Đột phá khẩu của cải cách hệ thống chính trị Cộng hòa nhân dân Trung Hoa nằm ở cấp huyện
“Thời báo Học tập” của Trường Đảng Trung ương Trung Quốc (Cộng hòa nhân dân Trung Hoa) số ra từ 25 đến 31/10/2010 đã đăng bài của Giáo sư Hứa Diệu Đồng, Chủ nhiệm bộ phận nghiên cứu khoa học thuộc Học viện Hành chính Quốc gia Trung Quốc, cho rằng đột phá khẩu của cải cách tại Trung Quốc nên nằm ở cấp huyện. Nhận thấy bài viết có nhiều thông tin có giá trị nghiên cứu trong bối cảnh chúng ta đang thực hiện cải cách hành chính và tiếp tục đổi mới tổ chức hoạt động của chính quyền địa phương với việc thực hiện thí điểm không tổ chức Hội đồng nhân dân huyện, quận, phường. Do vậy, nhóm tác giả dịch thuật, biên tập và giới thiệu tới độc giả với hy vọng cung cấp thêm thông tin tham khảo cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân quan tâm đến cải cách hành chính khu vực công.
1. Quan điểm định hướng việc lựa chọn đột phá khẩu.
Cộng hòa nhân dân Trung Hoa đã tiến hành cải cách hệ thống chính trị được hơn 30 năm. Vấn đề “đột phá khẩu” không ngừng được nêu ra khi bàn về việc làm thế nào để đẩy mạnh hơn nữa việc cải cách. Qua nghiên cứu các tài liệu, văn kiện cho thấy đã có nhiều đề xuất khác nhau về đột phá khẩu của cải cách hệ thống chính trị như: cải cách chế độ công vụ viên (công chức); cải cách chế độ đại biểu nhân dân, chế độ bầu cử; cải cách tư pháp; cải cách thông tin truyền thông hay phát triển dân chủ nhân dân ở cơ sở, bảo đảm quyền lợi của nhân dân, mở rộng tham chính, xây dựng xã hội công dân… Phải nói rằng những đề xuất lựa chọn đột phá khẩu đều là tốt, đều có lý do nhất định và ở một ý nghĩa nào đó đều phát huy được vai trò tích cực, ảnh hưởng tới cải cách hệ thống chính trị.
Tuy nhiên có một sự thật là tất cả những đột phá khẩu liên quan đến cải cách hệ thống chính trị nêu trên không có những đặc điểm cơ bản mà một đột phá khẩu thực thụ cần có, nghĩa là “cửa” (khẩu) được mở ra, có thể đi sâu mở rộng, tạo ra phản ứng dây chuyền, dẫn đến việc đạt được thắng lợi mang tính chỉnh thể của cải cách thể chế chính trị. Vậy vấn đề nên bắt đầu từ đâu?
Thứ nhất, đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị không nên đơn lẻ. Cũng như các nước thuộc hệ thống Xã hội chủ nghĩa (XHCN) trước đây, chế độ XHCN của Trung Quốc có nhiều hạn chế như: quyền lực quá tập trung, không bị hạn chế bởi sự kiểm soát, giám sát; việc bổ nhiệm điều động nhân sự thiếu dân chủ; nhân dân thiếu tự do… Từ những hạn chế đó cho thấy cải cách thể chế chính trị chí ít liên quan tới 10 vấn đề lớn sau:
- Cải cách quan hệ giữa đảng và chính quyền;
- Cải cách chế độ đại biểu nhân dân (chế độ nhân đại);
- Cải cách chế độ chính hiệp;
- Thay đổi chức năng và cải cách cơ cấu chính phủ;
- Cải cách chế độ bầu cử và chế độ nhân sự;
- Cải cách thể chế quyết sách;
- Cải cách thể chế tư pháp;
- Cải cách thể chế phân chia, chế ước và giám sát quyền lực;
- Cải cách thể chế quản lý hạ tầng xã hội và phát triển dân chủ nhân dân;
- Cải cách tự thân đảng cầm quyền và phát triển dân chủ trong đảng.
Từ đó có thể thấy cải cách thể chế chính trị là một công trình hệ thống có quan hệ phức tạp, chỉ cần tiến hành là sẽ tạo ra sự chuyển động của cả hệ thống, nên phải xem xét một cách toàn diện và xử lý theo chỉnh thể. Nếu chỉ tùy tiện tiến hành ở một phương diện nào đó thì không những không đạt được bước tiến, mà còn không mang lại hiệu quả. Lựa chọn đột phá khẩu cải cách thể chế chính trị đơn lẻ là phương pháp phiến diện và cục bộ, giống như “người mù sờ voi” mà không biết rằng các mặt của cải cách chính trị có quan hệ qua lại với nhau, động vào mặt này sẽ chạm tới mặt khác. Nếu chỉ cải cách một mặt mà không thực hiện ở mặt khác thì chẳng khác nào một “mối tình đơn phương”.
Thứ hai, đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị không nên đa cấp. Trung Quốc là một nước lãnh thổ rộng lớn, việc phân chia khu vực hành chính và hình thành các cấp hành chính để quản trị đất nước tương đối phức tạp. Hiện nay ở Trung Quốc có 6 cấp là trung ương, tỉnh, khu, huyện, xã và thôn, trong đó 5 cấp có chính quyền. Thông thường có hai lựa chọn về sách lược cải cách thể chế chính trị là cấp tiến và tiệm tiến. Đối với Trung Quốc, việc cải cách thể chế chính trị chỉ có lựa chọn con đường tiệm tiến thì mới thực hiện được một cách ổn thỏa, trong tầm kiểm soát, có lợi và mang lại hiệu quả. Cái gọi là “sách lược tiệm tiến” chính là việc thúc đẩy cải cách từng bước. Biểu hiện cụ thể của nó là thúc đẩy cải cách dần dần từ tầng lớp dưới lên tầng trên, lần lượt đi từng tầng một. Giữa tầng dưới và tầng trên của các cấp hành chính vừa tồn tại trục liên hệ ngang lại vừa tồn tại trục liên hệ dọc. Vấn đề “ngang dọc” trên phương diện quan hệ hành chính trước nay vẫn cần nhìn nhận một cách khoa học và xử lý một cách đúng đắn. Xuất phát từ yêu cầu của sách lược tiệm tiến mà cải cách thể chế chính trị phải lựa chọn, đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị nên lựa chọn một cấp hành chính và nằm trên trục liên hệ ngang để có thể dung nạp tất cả các hạng mục cải cách thể chế chính trị của cấp hành chính đó. Cần tuyệt đối tránh việc tùy tiện chọn nhiều cấp hành chính để thực hiện cải cách thể chế chính trị vì như vậy sẽ đi ngược lại nguyên tắc tiệm tiến. từ những phân tích trên cho thấy những đột phá khẩu liên quan tới cải cách thể chế chính trị được nêu ra trước đây đều là đa cấp.
Thứ ba, đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị không nên cao cấp. Cải cách có thể đi theo một trong hai con đường là tuần tự từ trên xuống dưới hoặc từ dưới lên trên, xem xét kinh nghiệm các nước Âu – Mỹ sẽ thấy đa số họ đi theo con đường từ trên xuống dưới, tức là giải quyết những vấn đề liên quan đến trung ương trước, sau đó đến các cấp địa phương. Trung Quốc không giống các nước Âu – Mỹ, nên đi từ dưới lên trên, nghĩa là bắt đầu tiến hành từ cấp thấp sau đó mới từng bước nâng lên tiến hành ở các cấp cao hơn. Trên quan điểm này, tác giả bài viết cho rằng khi phân tích vấn đề đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị, chúng ta cần học tập quyết định của Marx lựa chọn việc nghiên cứu hàng hóa là xuất phát điểm nghiên cứu quan hệ chủ nghĩa tư bản. Hàng hóa tuy bé nhỏ, nhưng ở đó lại tập trung tất cả các mâu thuẫn xã hội của chủ nghĩa tư bản. Phương pháp nghiên cứu hàng hóa của Mác là phương pháp “giải phẫu chim sẻ”. Vấn đề là chim sẻ tuy nhỏ, nhưng vẫn đầy đủ ngũ tạng. Phương pháp giải phẫu chim sẻ cũng chính là phương pháp lựa chọn cấp tiến hành cải cách thể chế chính trị tương đối thấp, nhưng mang tính điển hình và đầy đủ.
Thứ tư, đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị không nên nông cạn. Cải cách thể chế chính trị ở Trung Quốc đương nhiên phải đi theo con đường tiệm tiến nhưng không thể vì thế mà tránh vấn đề mấu chốt và chỉ bắt tay làm một số vấn đề ngoài rìa, ở ngoại vi. Ngược lại, cải cách thể chế chính trị muốn đạt được hiệu quả thì phải giỏi nắm chỗ then chốt, dám giải quyết những vấn đề thực chất, những vấn đề cốt lõi. Đã bao năm Trung Quốc thực hiện “tự trị cho người dân thôn bản” và đã gặt hái được không ít thành quả, có được ảnh hưởng nhất định, nhưng thôn bản không phải là một cấp chính quyền, nên không có nhiều thứ để cải cách. Cũng tương tự như vậy, chế độ báo cáo tài sản của quan chức; chế độ giám sát; cải cách thông tin truyền thông, cải cách chế độ dự toán tài chính… cũng không thể trông chờ vào việc có đột phá về cải cách thông qua chúng.
Như vậy, việc lựa chọn đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị phải tránh tính đơn lẻ, tính đa cấp, tính cao cấp và tính nông cạn. Điều đó có nghĩa là đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị phải đảm bảo tính tổng hợp, tính đơn cấp, tính sâu sắc và tính thấp cấp. Do vậy, chỉ có những đột phá khẩu nào đồng thời đáp ứng được bốn điều kiện trên mới thực sự trở thành đột phá khẩu của cải cách thể chế chính trị. Xem xét bốn điều kiện trên thì đột phá khẩu thích hợp nhất của cải cách thể chế chính trị của Trung Quốc là thực hiện cải cách ở cấp huyện.
2. Phương hướng cải cách ở cấp huyện
Theo Giáo sư Hứa, cải cách thể chế chính trị cấp huyện được thực hiện theo phương châm “bốn hóa” và triển khai trên “8 phương diện”:
a) “Bốn hóa” là:
- Dân chủ hóa. Báo cáo Đại hội 16 và Đại hội 17 của Đảng Cộng sản Trung Quốc lần lượt chỉ ra rằng “dân chủ là sinh mệnh của chủ nghĩa xã hội” và “dân chủ trong Đảng là sinh mệnh của Đảng”. Mục tiêu của cải cách thể chế chính trị là nhằm xây dựng, thúc đẩy dân chủ xã hội chủ nghĩa, thực hiện thống nhất trong việc kiên trì sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân làm chủ và quản trị đất nước theo pháp luật. Là một bộ phận trong chính thể dân chủ xã hội chủ nghĩa, cải cách thể chế chính trị cấp huyện đương nhiên sẽ phải luôn quán triệt phương châm dân chủ hóa. Hơn nữa, do là bộ phận nền tảng của việc xây dựng dân chủ xã hội chủ nghĩa, cải cách thể chế chính trị cấp huyện đương nhiên sẽ phải luôn quán triệt phương châm dân chủ hóa. Hơn nữa do là bộ phận nền tảng của việc xây dựng dân chủ xã hội chủ nghĩa, cải cách thể chế chính trị cấp huyện còn phải đi trước một bước. Trong cải cách thể chế chính trị cấp huyện, mỗi phương án, mỗi chính sách, mỗi biện pháp được đưa ra đều phải có lợi cho việc thực hiện quyền dân chủ của công dân, có lợi cho việc triển khai dân chủ trong Đảng.
- Tinh giản hóa. Hiện nay, cơ cấu các cơ quan chính quyền địa phương của Trung Quốc quá nhiều. Hệ thống chính trị, hành chính cấp nào cũng có tới 5 ban lãnh đạo gồm Đảng ủy, chính quyền, nhân đại (hội đồng nhân dân), chính hiệp (mặt trận tổ quốc) và kiểm tra kỷ luật, giống hệt cơ cấu lãnh đạo cấp tỉnh và cấp trung ương. Tuy nhiên, việc xây dựng cơ cấu chính quyền không nên đi theo mô hình kim tự tháp ngược. Mặt khác, tuy đang theo mô hình kim tự tháp ngược, nhưng nếu cộng dồn các cơ quan chính quyền cấp dưới lại thì vẫn nhiều hơn các cơ quan chính quyền cấp trên. Ví dụ: một tỉnh quản lý mấy chục huyện, dù số lượng cơ quan cấp huyện ít hơn so với cấp tỉnh thì tổng số các cơ quan cấp huyện trong toàn tỉnh vẫn sẽ nhiều hơn so với các cơ quan cấp tỉnh. Do đó, cơ quan chính quyền cấp huyện nhất định phải ít đi, nhất định phải đi theo con đường tinh giản hóa.
- Phục vụ hóa. Tiến hành cải cách thể chế chính trị cấp huyện phải giải phóng tư tưởng, có tầm nhìn rộng, dám nghĩ dám làm, phải dẫn dắt cải cách bằng suy nghĩ hoàn toàn mới. Suy nghĩ cải cách hoàn toàn mới chính là suy nghĩ xây dựng các cơ quan chính quyền vì nhân dân phục vụ, trong đó bao gồm cả việc xây dựng chính quyền theo kiểu phục vụ. Thông qua cải cách thể chế chính trị cấp huyện, phải chuyển từ xây dựng kinh tế là chính sang tạo ra môi trường phát triển tốt, mang đến dịch vụ công chất lượng tốt, bảo vệ công bằng xã hội; từ cung cấp các sản phẩm công mang tính kinh tế sang cung cấp các sản phẩm công mang tính xã hội; từ quản lý của một chính quyền là chính sang quản lý công với sự tham dự toàn diện của xã hội. Ngược với chính quyền cấp tỉnh và cấp trung ương lấy quản lý vĩ mô và quản lý chính sách là chính, chính quyền cấp huyện lại lấy việc chi tiết hóa chính sách, chấp hành đúng pháp luật, cung cấp dịch vụ là chính. Nói một cách khác, chính quyền cấp huyện thực thi năm nhóm công việc quản lý lớn là: quản lý chính trị, phát triển kinh tế, giám sát thị trường, quản lý xã hội và phục vụ công cộng. Năm nhóm công việc quản lý lớn này liên quan và bao hàm 6 lĩnh vực xây dựng lớn gồm: xây dựng chính trị, xây dựng kinh tế, xây dựng văn hóa, xây dựng xã hội, xây dựng môi trường sinh thái và xây dựng Đảng. Do đó, cần phải dốc toàn lực xây dựng cơ quan chính quyền lấy dân làm gốc, liêm khiết, hiệu quả cao và vì nhân dân phục vụ.
- Xã hội hóa. Cần phải triệt để thay đổi quan niệm và hình tượng “Đảng toàn năng” và “chính quyền toàn năng”, thực hiện một cách thiết thực chức năng công cộng mà Đảng và chính quyền nên đảm trách, kiên quyết chuyển dịch những mảng công việc mà Đảng và chính quyền không nên quản lý, nhất định phải loại bỏ kiểu quản lý vi mô, ôm đồm, bao biện tất cả. Về nguyên tắc, ngoài quyết sách, mặt công việc quản lý và phục vụ nào có thể tinh giản thì tinh giản, có thể giao cho các tổ chức dân sự, tổ chức ngành nghề, tổ chức môi giới tiếp nhận thì giao. Phải mở cửa việc công để toàn xã hội tham dự vào việc quản lý. Quán triệt nguyên tắc xã hội hóa, số cơ quan chính quyền thành lập sẽ ít đi tương đối, nhưng chức năng phục vụ lại được nâng cao và tăng cường toàn diện, đồng thời còn giúp thúc đẩy một cách mạnh mẽ sự phát triển lành mạnh của các tổ chức xã hội. Nhờ những nỗ lực xã hội hóa, cục diện đổi mới về việc tham dự và cùng quản lý của xã hội đối với việc công tất yếu sẽ được mở ra.
b) “8 phương diện” bao gồm:
- Cải cách Đảng. Đảng Cộng sản Trung Quốc là đảng cầm quyền, là lực lượng lãnh đạo và trung tâm chỉ huy cải cách thể chế chính trị cấp huyện. Cải cách thể chế chính trị cấp huyện phải kiên trì sự lãnh đạo của Đảng, nhưng Đảng phải tiên phong cải cách. Chỉ có thông qua việc tự thân cải cách, mang lại hiệu quả, các tổ chức Đảng cấp huyện mới có thể đứng tốt hơn ở vị trí của lực lượng lãnh đạo, của trung tâm chỉ huy cải cách thể chế chính trị cấp huyện và phát huy một cách mạnh mẽ vai trò lãnh đạo chỉ huy của mình. Các mặt cải cách của tổ chức Đảng cấp huyện bao gồm:
Một là, xây dựng kiện toàn chế độ lâu dài đối với Đại hội đại biểu của Đảng và chế độ nhiệm kỳ đối với đại biểu của Đảng, Đại hội đại biểu của Đảng cấp huyện ít nhất mỗi năm họp một lần để xem xét và thẩm định việc cải cách và phát triển;
Hai là, quan hệ giữa ba ủy ban mà Đại hội đại biểu Đảng cấp huyện sinh ra, gồm Ủy ban huyện, Ủy ban thường vụ huyện và Ủy ban kiểm tra kỷ luật huyện phải ngang hàng, không phải là quan hệ lãnh đạo và bị lãnh đạo. Ba ủy ban này đều do Đại hội đại biểu Đảng cấp huyện phụ trách, nếu nảy sinh mâu thuẫn hoặc có vấn đề trong quá trình công tác cũng do Đại hội đại biểu Đảng cấp huyện đứng ra điều hòa giải quyết;
Ba là, trong thời gian Đại hội đại biểu Đảng cấp huyện nghỉ họp, ba ủy ban trên thực thi các mặt công tác thường nhật, Ủy ban huyện thực hiện chức trách xem xét chính sách, Ủy ban thường vụ huyện phụ trách việc đề ra và thực hiện chính sách và Ủy ban kiểm tra huyện phụ trách việc giám sát;
Bốn là, giữa ba ủy ban trên phải hình thành mối quan hệ chế ước và phối hợp với nhau: Ủy ban huyện tiến hành thảo luận, xem xét và phê chuẩn những quyết sách lớn của Ủy ban thường vụ huyện, Ủy ban thường vụ huyện định kỳ phải làm báo cáo công tác về tình hình thực hiện trình Ủy ban huyện và Ủy ban kiểm tra kỷ luật huyện, Ủy ban kiểm tra kỷ luật huyện tiến hành giám sát Ủy ban huyện và Ủy ban thường vụ huyện;
Năm là, cho dù Đại hội đại biểu của Đảng hay là thành viên của 3 ủy ban trên đều phải ít (về số lượng) và tinh (về chất lượng).
- Cải cách chính quyền. Phải căn cứ theo yêu cầu tách bạch rõ ràng giữa chức năng quản lý của chính quyền và hoạt động của doanh nghiệp, giữa chức năng quản lý công và chức năng người bỏ vốn nhà nước đầu tư sản xuất của chính quyền, giữa chính quyền và các tổ chức sự nghiệp, giữa chính quyền và các tổ chức trung gian thị trường để thực hiện sự chuyển biến thiết thực về chức năng của chính quyền cấp huyện. Dựa vào phương châm “nới lỏng đối nội, mở cửa đối ngoại và giao quyền cho cấp dưới”, phải ưu việt hóa toàn bộ kết cấu chức năng của chính quyền, sắp xếp một cách khoa học chức năng quản lý hành chính đối nội, đối ngoại và đối với cấp dưới. Giao một số công việc mang tính bổ trợ, tính kỹ thuật và tính phục vụ cho các đơn vị sự nghiệp và tổ chức trung gian thị trường, phát huy một cách đầy đủ vai trò cơ sở của tài nguyên thị trường. Muốn chỉnh đốn và ưu việt hóa kết cấu tổ chức của chính quyền và hình thành cơ chế làm việc chung trụ sở giữa cơ quan chính quyền và các tổ chức đảng, phải kiên quyết thực thi việc làm chung trụ sở. Ví dụ, các cơ quan và tổ chức sau có thể làm việc chung trụ sở: Cục Giám sát, Cục Phòng chống hủ bại và Ủy ban kiểm tra kỷ luật; Văn phòng chính quyền huyện và Văn phòng Đảng ủy; Cục Nhân sự và Ban Tổ chức; Cục Xuất bản Thông tin Truyền thông và Ban Tuyên truyền; Cục Tư pháp và Ủy ban Chính pháp; Cục Dân chính và Ban công tác Mặt trận thống nhất; Cục Các vấn đề Tôn giáo Dân tộc với Cục Các vấn đề Kiều bào, Ngoại vụ, Công hội, Đoàn Thanh niên Cộng sản, Hội Phụ nữ, Hội Người tàn tật… có thể làm việc chung trụ sở và hình thành cơ quan chung mới là Cục Công tác xã hội. Thông qua việc cải cách các cơ quan chính quyền nêu trên sẽ khiến tổng số các cơ quan đảng, chính quyền giảm xuống chỉ còn khoảng 15 đầu mối.
- Cải cách Nhân đại (Hội đồng nhân dân). Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhân đại, Đảng ủy huyện, Ủy ban kỷ luật, Thường vụ huyện ủy, Bí thư và Phó Bí thư huyện nên là đại biểu của Nhân đại, chức Chủ tịch Nhân đại nên do Bí thư Đảng ủy huyện đảm nhận. Đại hội đại biểu nhân dân cấp huyện lựa chọn thông qua bầu cử, Đại hội đại biểu Đảng cấp huyện cũng có thể tham gia bầu chọn đại biểu Nhân đại và phải nỗ lực vào Nhân đại. Số lượng bầu đại biểu Nhân đại cấp huyện cũng phải tinh giản, thực hiện chuyên trách hóa đại biểu Nhân đại, thực hiện chế độ công dân dự thính Hội nghị Nhân đại cấp huyện. Nhân đại có quyền lập pháp và quyền thẩm nghị (thẩm tra, thảo luận, phát biểu ý kiến về những vấn đề liên quan). Nhân đại có quyền quyết định và có thể phủ quyết về nhân sự cũng như những quyết sách lớn quan trọng của Đảng ủy cùng cấp.
- Cải cách Chính hiệp (Mặt trận Tổ quốc). Với vai trò là cơ quan tổ chức hoạt động, hiệp thương chính trị của các đảng phái dân chủ cấp huyện, Chính hiệp huyện có thể là một cơ quan trong tổ chức Nhân đại huyện. Các tổ chức đoàn thể cấu thành từ các ủy viên Chính hiệp huyện là một bộ phận trong các đoàn thể tổ chức của Nhân đại, tích cực tham gia công tác nhân đại.
- Cải cách tuyển cử. Các đại biểu Đảng, ủy viên Đảng ủy, Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy liên quan đến chính quyền cấp huyện phải do toàn thể đảng viên trong đảng trực tiếp bầu chọn; sau khi bầu Bí thư, Phó Bí thư Đảng ủy huyện, thành lập Ban thường vụ Đảng ủy; các đại biểu Nhân đại huyện (ủy viên) do nhân dân toàn huyện trực tiếp bầu chọn; các đại biểu Nhân đại huyện (ủy viên) bầu ủy viên thường vụ Nhân đại huyện và bầu Huyện trưởng, Phó Huyện trưởng (các ứng cử viên Huyện trưởng, Phó Huyện trưởng là đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc trúng cử làm ủy viên thường vụ Nhân đại). Sau khi đã lựa chọn được Huyện trưởng và Phó Huyện trưởng, Huyện trưởng có thể đề cử ban lãnh đạo chính quyền huyện và người phụ trách các ngành, nhưng phải được Hội nghị Nhân đại huyện thẩm tra và phê chuẩn.
- Cải cách giám sát. Dựa trên kết cấu quyền lực và cơ chế vận hành vừa chế ước vừa phối hợp lẫn nhau giữa quyền quyết sách, quyền thực hiện và quyền giám sát, thực hiện sự độc lập tương đối giữa quyền giám sát và quyền quyết sách, quyền thực hiện. Giao quyền giám sát cho Ủy ban kiểm tra kỷ luật, thực hiện nguyên tắc giám sát từ bên ngoài và độc lập hóa. Quyền giám sát và thực thi giám sát trực tiếp do Đại hội đại biểu Đảng và Đại hội đại biểu Nhân đại phụ trách.
- Cải cách quan niệm tư tưởng. Cải cách thể chế chính trị cấp huyện trước tiên phải là cải cách quan niệm tư tưởng. Xã hội phong kiến Trung Quốc kéo dài hơn 2.000 năm để lại rất nhiều cặn bã, rác rưởi về quan niệm tư tưởng. Một trong số đó là người dân Trung Quốc chỉ có ý thức thần dân và ý thức con dân mà không biết quyền lợi của công dân là cái gì. Phải dốc sức bồi dưỡng ý thức công dân, xây dựng quan niệm mới về chính nghĩa công bằng, tự do, bình đẳng, dân chủ pháp trị. Ngành tuyên truyền của Đảng và chính quyền phải làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục làm cho quan niệm mới về chính nghĩa công bằng, tự do, bình đẳng, dân chủ, pháp trị đi sâu vào nhân tâm.
- Cải cách sinh hoạt công. Thực hiện công khai các công việc của Đảng, của chính quyền và các sự vụ xã hội trong phạm vi khu vực huyện đảm trách. Thực hiện cởi mở ngôn luận và giám sát dư luận hiệu quả trong phạm vi khu vực huyện đảm trách. Trong phạm vi khu vực huyện đảm trách, các ngôn luận chỉ cần không phủ nhận sự lãnh đạo của Đảng và chế độ chính trị cơ bản của đất nước, không liên quan tới cơ mật, không dâm ô, trộm cướp hay cố ý bạo lực giết người, đều được cho phép. Đặc biệt là phải tôn trọng và bảo vệ các ngôn luận hiến kế cải cách, phê phán sai lầm của lãnh đạo, của việc thực thi chính sách trong phạm vi khu vực huyện đảm trách.
TS. Tạ Ngọc Hải – CN. Nguyễn Mạnh Hào
Viện Khoa học tổ chức nhà nước, Bộ Nội vụ
